Değerli okurlar bu yazımda sizlere Afşin’in sembolü olan Ashab-ı Kehf Külliyesi’ni tanıtmak ve konuyla ilgili yazmış olduğum gazeli taktim etmek istiyorum.
1948 Yılı Afşin Ashab-ı Kehf Külliyesi (O. Saydam Arşivi)
Hiç şüphesiz bu yapı, bölgenin en önemli eserlerinden biridir. Doğu Roma (Bizans), Sulçuklu, Dulkadirli ve Osmanlılar döneminde çeşitli eklemeler yapılarak günümüze ulaşmıştır. Kelime anlamı ‘’mağara arkaşları’’ olan Ashab-ı Kehf; rivayete göre 309 yıl buradaki mağarada uyuyan yedi kişiyi temsil eder. Roma İmparatorluğu’nun pagan yöneticilerinden Dakyanus (Dakyus), tek Tanrı’ya inanan bu yedi genci eziyet etmek üzere aratınca, onlarda bir çoban aracılığı ile bu mağaraya saklanırlar. Bu yedi kişi; Yemliha, Mekselina, Mislina, Kefeştetayyuş, Mernuş, Debernuş, Sazenuş isimlerini taşırlar. Bir de Kıtmir adında köpeklerinin olduğu bilinmektedir…
Bizans İmparatoru II. Theodoius buraya bir kilise yaptırmış, ‘’İsa Mescidi’’ olarak anılan bu kilise zamanla tahrip olmuştur. Selçuklular döneminin Maraş Emiri Nusretüddin Hasan Bey, kilisenin bulunduğu yere 1215-1234 yılları arasında bugünkü külliyeyi inşa ettirmiştir. Külliyede; bir ribat (1215’de inşa edilen askeri amaçlı yapı) ve 1233 yılında inşa edilen han mevcuttur. Dulkadirliler ise; medrese (1480-1492) ve kadınlar mescidi (1500) inşa ederek külliyeyi genişletmiştir. 1531’de de Paşa Çardağı Osmanlılar tarafından inşa edilmiştir.
1900’lü yılların başına kadar medrese olarak kullanılmış, özellikle Dulkadiroğlu Beyliği’nin son döneminde buraya ders vermek üzere birçok ilim adamı bölgeye davet edilmiştir. (Şeyh İsa Efendi buna örnek olup, bugün Elbistan’da; Yinanç, İnanç, Erginöz, Sezer, Akad, Güngör, Güneri gibi soy isimleriyle mevcut aileler İsa Efendi’den gelmektedir.)
20. yy başlarından itibaren medrese olarak kullanımı devam edemeyince bina ciddi manada zarar görmüş, 1960’lara kadar tavanları tamamen çökmüş vaziyette varlığını sürdürmüştür. 1960 yılında Mimar Ali Sami Ülgen tarafından başlatılan restorasyon çalışması 1962’de tamamlanmıştır. (Ali Sami Bey yurt içi ve yurt dışında onlarca restorasyon çalışması yapmıştır. Bu çalışmalara Kudüs’te bulunan Kubbetü’s-Sahra’da dahildir…)
Ashab-ı Kehf Gazeli
Arabisos derler onun, geçmişteki ismine
Romalılar hüküm sürmüş şekil vermiş cismine
Sonra adı Efsus olmuş, sonra da Yarpuz denmiş
Emir Buldacı fethetmiş, Bizansı burda yenmiş
Kılıç Arslan döneminde olunca Türk beldesi
Buraları abad etti Selçuklu’nun gölgesi
En önemli özelliği Ashab-ı Kehf burada
İman eden yedi genci sakladı bu mağara
3. yüzyıl takriben, hükümdar Dakyanus'tu
Paganlığı reddedenin üstüne zulüm kustu
Rakim halkı Dakyanus'a göstermedi bir direnç
Ancak Tanrı tek demişti iman eden yedi genç
Onlar mağaraya girdi, Dakyanus'sa sorguda
Sonra 309 sene geçiverdi uykuda
İmparator Tehedosyus olaydan etkilendi
O mağaranın önüne kilise yapın dendi
Yüzyıllar sonra kilise olunca hep virani
Maraş Emiri Hasan Bey yaptırdı orda cami
Bir han ile bir de ribat, iliştirdi yanına
Ashab-ı Kehf külliyesi hadimdir insanına
Dulkadirli beyleri de yaptırdı bir medrese
Talebeler yüzlerce yıl, girmişti burda derse
1900 ‘lerden sonra harap oldu burası
Çoktan geldi bu yapının restorasyon sırası
Mimar Ali Sami Ülgen, yıl 1960
İki yıl süren çalışma esere değer katmış
Günümüzdeki külliye muhteşem bir yapıdır
Manevi havası eşsiz, inanca bir kapıdır
Mutlaka görmek üzere uğrayınız Afşin'e
Zira gelenler buraya mutlaka geldi yine…
Yorum yazarak Elbistan Kaynarca Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Elbistan Kaynarca hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Elbistan Kaynarca editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Elbistan Kaynarca değil haberi geçen ajanstır.
Şimdi oturum açın, her yorumda isim ve e.posta yazma zahmetinden kurtulun. Oturum açmak için bir hesabınız yoksa, oluşturmak için buraya tıklayın.
Yorum yazarak Elbistan Kaynarca Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Elbistan Kaynarca hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Elbistan Kaynarca editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Elbistan Kaynarca değil haberi geçen ajanstır.