Nurhak’ta ve kırsal mahallerinde, yüzyıllardır devam eden geleneksel tarhana üretimi, hala büyük bir aile etkinliği olarak sürdürülüyor. Bu lezzetli ve besleyici yiyecek, hem yerel halk hem de çevre bölgelerdeki insanlar için vazgeçilmez bir sonbahar aktivitesi haline gelmiş durumda. Nurhak'ın coğrafi konumu ve iklimi, tarhana yapımı için ideal koşullar sunuyor. Bölgede yaygın halde yapılan küçükbaş hayvancılık süt, peynir üretiminde olduğu gibi tarhana yapımında da sıklıkla kullanılıyor. İmece usulüyle yapılan tarhanalar hem kış aylarında yiyecek olarak tüketiliyor, hem de çevre illere pazarlanıyor.
Sofraları süsleyen tarhana nasıl yapılıyor
Tarhana yapımında, keçi ve inek sütünden yapılan katık ve yoğurt gibi yerel ürünler kullanılıyor. Döğme haline getirilen buğday, bir gün öncesinden dev kazanlarda pişiriliyor. Piştikten sonra dinlenmeye alınan tarhanalık buğdaya günün ilk saatlerinde yoğurt ve ayran katılıyor. Kadınlar, oluşan karışımı elleriyle yoğurduktan sonra mala yardımıyla ince ince seriyor. Güneşte kurumaya bırakılan tarhana, kuruduğunda küçük paketler halinde paketlenir ve pazarlarda veya çevre mahallelerde satışa sunuluyor. Ayrıca kış aylarında tüketilmek üzere evlerde saklanıyor.
Nurhak'ta bu geleneksel lezzeti yaşatan aileler, bu özel ürünün tadını çıkarmak ve köylerinin kültürel mirasını canlı tutmak için bir araya gelirler. Tarhana, Nurhak'ın soğuk kış günlerinin vazgeçilmez bir lezzeti olarak varlığını sürdürüyor ve bu gelenek gelecek nesillere aktarılmaya devam ediyor.
Dışardan kolay gelse de emeği çok zor
Geleneksel yöntemlerle tarhana yapan Fadime Koyun, “Yaz aylarında keçilerin sütünü peynir yapımında kullanıyoruz. Sonbahar aylarında süt daha yoğun ve aromalı oluyor. Onun için eylül ayında tarhana yapımına başlarız. Komşu kadınlar bir araya gelip yardımlaşma ve dayanışma içerisinde tarhanalarımızı yaparız. Dışardan kolay gelse de emeği çok zor. Yaptığımız tarhanaları hem satıyoruz hem de kış aylarında biz tüketiyoruz. İçine kekik, yarpuz gibi otlardan da atınca, tarhana çerezliğin yanı sıra şifa deposu oluyor” diye konuştu.
Tarhana yapımında büyük zorluk çeken kadınlar yaptıkları tarhanaların kilosunu 250-300 TL den satışa çıkarıyor.